TRAKYA Üniversitesi Sanat Tarihi Bölümü’nde öğretim görevlisi olan Gülay Apa Kurtişoğlu, 1924 yılından bu yana Kırkpınar güreşlerinin de yapıldığı Edirne Sarayı’ndaki Has Bahçe’nin sit alanı olduğunu ve korunması gerektiğini söyledi. Kırkpınar Stadyumu’nun taşınabileceğini kaydeden Kurtişoğlu, “Kırkpınar Yağlı Güreşleri kültürümüzün çok önemli bir parçası. Burası hak ettiği stadyum değil. O alan sit alanı olduğu için buraya yakışır başka bir alana yapılmalı. Kırkpınar güreşleri.” dedi.
Edirne’de Kasım ayında Milli Saraylar Başkanlığı’na devredilen Edirne Sarayı’nın yaklaşık 1200 dönümlük alanda hafriyat çalışmaları devam ediyor. Kazı çalışmaları devam ederken, UNESCO İnsanlığın Somut Olmayan Kültürel Mirası listesinde yer alan Kırkpınar Yağlı Güreşlerinin de yapıldığı, sarayın sonundaki Has Bahçe’nin akıbeti merak ediliyor. Trakya Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Sanat Tarihi Bölümü Öğretim Üyesi Gülay Apa Kurtişoğlu, Edirne Sarayı’ndaki Has Bahçe’nin koruma altına alınması gerektiğini belirtti. Doç. Kurtişoğlu, Sarayiçi Er Meydanı’nda Kırkpınar güreşlerinin yapıldığı Has Bahçe bölgesinin birçok veriyi içinde barındırdığını belirterek, “Has Bahçesi doğal ormanlık bir alan değil. dinlenmek için kullandığı endemik bitkiler ve aromatik bitkiler.Kırkpınar Yağlı Güreşleri düşünüldüğünde kültürümüzün çok değerli bir parçasıdır.Burası hak ettiği fiyata stadyum olmamalı.O alan sit alanı olduğu için yeniden yapmak söz konusu.Mümkün olmayacağı için yılın 365 günü Kırkpınar güreşlerinin başka bir yöreye yapılması uygun olacaktır. SporBaşka bir alana, daha çağdaş, daha keyifli, Kırkpınar güreşlerine yakışır bir stadyum yapılmalı, içinde muhtemelen uluslararası bir spor okulu da olmalı.”
‘STADYUMUN KALDIRILMASI SADECE BUGÜNÜN GÜNDEMİ DEĞİL’ Öğretim Görevlisi Veysi Akın, “Türk güreşinde yağlı güreşin kıymeti var. Bugün Türkiye’nin çeşitli yerlerinde yağlı güreşin olduğunu biliyoruz. Belki de en az onun kadar derin bölgelerde yapılıyor. Kırkpınar’ın tarihi gibi. Ama Kırkpınar’ın bütün bunlardan daha değeri var. O zaman ne yapalım ‘GÜREŞ SAHASI ŞEHİR DIŞINA ÇIKARILABİLİR’ Kırkpınar Güreş sahasının bir ölçüde şehir dışına çıkarılabileceğini belirten Akın, şöyle konuştu: Güreşler elbette devam edecek ama bundan da öte Balkanlar, örneğin Osmanlı coğrafyasının bütünlüğü içinde yağlı güreşlerin yapıldığı Deliorman bölgesi tarihi güreşçilerimizdendir. içinde yer aldığı ülkeler arası bir güreş haline getirilmesi gereken alanlardır. Bunun için şehrin biraz daha dışına taşınması gerekiyor. Çünkü 3-4 gün içinde otopark kasması da oluyor. Muhtemelen, tarihi Kırkpınar’ın ilk çıkış meydanı olan Çirmen mevkiine yakın, Tunca Nehri’nin sağ tarafında kalan alanda devlet arazisi bulunursa buraya kompleks bir tesis yapılabilir. Pehlivanların soyundan gelenlerin odalarının olacağı, 365 gün antrenman yapacağı yerler olabilir” dedi. “ER MEYDANI YERİNE PANORAMİK MÜZE YAPILABİLİR.” Bunun yerine yapılabileceğini söyleyen Akın, “Bu alanı kaldırınca biz burada ne yapabiliriz? Balkan Savaşları açısından baktığımızda tarihi savaşlar burada yaşandı. 1878’de buradaki milli saraylardaki cephanelik bombalandı. En büyük yıkım orada gerçekleşti. Bulgarlar Balkan Savaşları’nda şehri ele geçirdikten sonra esirlerimizi bugünkü Has Bahçe’nin bulunduğu bölgede tutmuşlar. Orada açlıktan ölen ve şehit olan önemli sayıda insanımız var. Bugün yüzeysel kazılar yaparsak mutlaka orada şehitlerimizin kemikleri çıkacaktır. Nehrin diğer yakasında zaten küçük bir alanda Balkan Şehitliği diye bilinen bir yerimiz var. Dolayısıyla burada hem Balkan Savaşlarını hem de tarihteki savaşlarımızı andıracak panoramik bir müze yapılabilir. Ayrıca padişahların buraya gelip avlandığı dönemle ilgili heykeller de yapılabilmektedir. Bu alanın bu şekilde değerlendirilmesinin Edirne’miz için en doğru seçenek olacağını düşünüyorum.”
Trakya Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Sanat Tarihi Bölümü. Öğretim Üyesi Yavuz Güner ise Has Bahçe üzerinde yükselen Kırkpınar güreşlerinin yapıldığı alanın uzun süredir kaldırılarak başka bir bölgeye taşındığını belirterek, “Kırkpınar olağanüstü önemli bir kültür unsuru. Edirne Yeni Saray gibi.Ama unutmamak gerekir ki Kırkpınar UNESCO sit alanıdır.Somut Olmayan Kültürel Miras Listesi’nde de yer almıştır.Aslında Kırkpınar kavramsal bir varlık halidir.Yani onu tanımlamak mümkün değildir. Güreş anlayışının korunması esastır.Bugün Has Bahçe’de yapıldığı için aslında Cumhuriyet’in ilk yıllarında tarihte adı geçen Kırkpınar yöresinin sınırıdır. Kırkpınar bildiğim kadarıyla 1924’ten beri Has Bahçe’de tutuluyor yaklaşık 100 yıldır burada hizmet verdiği tarihi bir gerçek.Biz kendi mesleğimizde bunu uzun süredir yapıyoruz. Bizimle dile kendi bakış açısı” dedi.
